Dierenfotografie is één van de populairste disciplines binnen fotografie. Niet zo gek natuurlijk. Dieren zijn hartstikke leuk en een uitdagend onderwerp om op de gevoelige plaat vast te leggen. Ben jij een (beginnende) fotograaf met een passie voor dieren? Lees dan zeker dit artikel, want hier vind je de nodige inspiratie en kennis. Van het fotograferen van je eigen huisdier tot wildlife fotografie. Jij maakt er straks de mooiste foto’s van waar je trots op mag zijn.
Bewegende dieren fotograferen
Stel je voor dat je het perfecte moment vastlegt waarop een galopperend paard zijn ontembare energie uitstraalt, of een vogel in volle vlucht met wijd gespreide vleugels. Het zijn de ‘ideale plaatjes’ die je waarschijnlijk op je netvlies hebt als je denkt aan dierenfotografie.
Bij dierenfotografie is het een kwestie van beheersing van de technieken en een goede portie geduld. Hierbij zijn technieken zoals het gebruik van de juiste sluitertijd en autofocusinstellingen essentieel om scherpe en levendige foto’s te maken. In onderstaande video van wildlife fotograaf Steven Ruiter geeft hij uitleg over de juiste instellingen bij wildlife fotografie.
Kies een korte sluitertijd
Bij dierenfotografie kies je een korte sluitertijd om de beweging van dieren te bevriezen. Dit helpt onscherpe foto’s te voorkomen. Een sluitertijd van 1/500e seconde of sneller is meestal geschikt, maar dit kan variëren afhankelijk van de snelheid van het dier en de mate van beweging die je wilt vastleggen in je foto.
Gebruik een gemiddeld diafragma
Kies een diafragmawaarde (f-getal) dat past bij de gewenste scherptediepte. Als je wilt dat het dier scherp is en de achtergrond onscherp, kies dan een kleinere diafragmawaarde (bijvoorbeeld f/2.8 – f/5.6). Als je meer scherptediepte wilt, kies dan een grotere diafragmawaarde (bijvoorbeeld f/8 – f/16).
Het beste is om een middenweg te kiezen. Een onscherpe achtergrond kan mooi zijn maar het heeft ook een groot nadeel. Soms zijn de bewegingen van een dier zo snel dat je er al snel langs zit met de scherpte. De autofocus van je camera kan de snelle beweging van het dier niet meer volgen. Het is natuurlijk ook bepalend welk dier je voor de lens hebt. Bij een schildpad zul je hier minder snel last van hebben dan bij een vliegende roofvogel bijvoorbeeld.
Stel de ISO-waarde goed in
Stel de ISO-waarde in op een niveau dat geschikt is voor de heersende lichtomstandigheden. Probeer een lagere ISO-waarde te gebruiken (bijvoorbeeld 100-400) voor optimale beeldkwaliteit, maar verhoog deze indien nodig om een snellere sluitertijd te behouden bij weinig licht. Zeker wanneer je met een telelens werkt.
Zet de autofocus op dynamisch
Gebruik de continu autofocus (ook wel AI Servo of AF-C genoemd, afhankelijk van het cameramerk) om het bewegende dier scherp te houden terwijl je foto’s maakt. Deze modus past de scherpstelling continu aan op basis van de beweging van het dier. Je hebt zo veel meer kans op een scherpe foto.
Verder is het aan te raden om een dynamische AF-veldstand te gebruiken. Dat klinkt misschien ingewikkeld, maar dat is het niet. Wanneer je de camera op een dynamische AF-veldstand zet, zal je camera het dier waar je op hebt scherp gesteld blijven volgen. Dat werkt met kleur en contrastdetectie of met onderwerpherkenning.
Zet je camera op de burstmodus
Zet je camera in de burstmodus (ook wel continu-opname genoemd) om meerdere foto’s achter elkaar te maken, terwijl je de ontspanknop ingedrukt houdt. Dit vergroot de kans op het vastleggen van het perfecte moment.
Het is belangrijk om te onthouden dat de ideale instellingen kunnen variëren afhankelijk van de situatie, het type dier en de gewenste effecten. je kunt het beste veel experimenten en de instellingen aanpassen op basis van de omstandigheden en het gewenste resultaat. Probeer verschillende combinaties uit en bekijk het resultaat op je cameradisplay om te bepalen wat het beste werkt voor jou, het dier en de situatie.
Dierenfotografie tips
Om het meeste uit je dierenfotografie te halen, is het belangrijk om de juiste camera en lens te kiezen. Daarnaast is niet alleen de techniek belangrijk, maar je moet ook iets weten van het gedrag van de dieren zodat je van dichterbij foto’s kunt maken, zonder de dieren te storen. Dit is wat je moet weten over de techniek.
1. Snelle autofocus met onderwerpherkenning
Kies een camera met een geavanceerd autofocussysteem dat snel bewegende dieren kan volgen en snel kan scherpstellen. Tegenwoordig zijn systeemcamera’s hier beter in dan spiegelreflexcamera’s. Systeemcamera’s hebben namelijk de mogelijkheid om onderwerpen te herkennen. Niet alleen mensen, maar ook dieren worden vaak door de camera herkend. Je camera kan het dier daardoor veel beter volgen waardoor je scherpere foto’s maakt.
2. Hoge framesnelheid en een snelle geheugenkaart
Een camera met een hoge framesnelheid (aantal foto’s per seconde) is ideaal voor het vastleggen van snelle acties en bewegende dieren. Dit geeft je de mogelijkheid om meerdere opeenvolgende opnamen te maken en het perfecte moment te selecteren. Zorg ook voor een snelle geheugenkaart met voldoende opslag. Bij dierenfotografie maak je altijd veel foto’s Het is normaal dat meer dan de helft van je foto’s mislukt of gewoon niet zo interessant is. Tussen de honderden foto’s die je maakt, zoek je naar die ene parel die je aan de muur wil hangen. Veel foto’s maken en een snelle camera helpen je daarbij.
3. Gebruik een telelens of macrolens voor dierenfotografie
Het is niet alleen de camera maar ook, misschien wel vooral, de lens die bepalend is voor hoe je foto er uit komt te zien. Een telelens is essentieel voor dierenfotografie, omdat het je in staat stelt om dieren vanaf een veilige afstand vast te leggen, zonder hun natuurlijke gedrag te verstoren. Kies voor een telelens met een brandpuntsafstand van minimaal 200 mm. Een lens met een zoomfunctie, zoals een 200-400 mm of 150-600 mm, geeft je flexibiliteit bij het kiezen van je kader en het inzoomen op de dieren.
Als je geïnteresseerd bent in close-up foto’s van kleine dieren en details, overweeg dan een lens met een macro-optie. Hiermee kun je de fascinerende wereld van insecten, bloemen en andere kleine wezens verkennen. Een veelzijdige optie is bijvoorbeeld de Laowa 60 mm f2.8 Ultra Macro, die zowel geschikt is voor algemene dierenfotografie als macrofotografie.
Huisdieren fotograferen
Naast het fotograferen van wilde dieren, is het natuurlijk ook leuk om je eigen huisdier te fotograferen. Vaak een stuk makkelijker en je hoeft niet ver van huis te gaan. Toch kan het fotograferen van je huisdier ook uitdagend zijn.
Hoe je je huisdier in beeld brengt, is erg afhankelijk van het dier dat je fotografeert. Het belangrijkste is toch wel de creatieve inval. Want als je een huisdier hebt, dan puilt je archief waarschijnlijk al uit van foto’s van je huisdier. Maar zit er tussen de foto’s die je van je huisdier hebt nou echt het perfecte plaatje? Misschien moet je die perfecte foto nog wel maken. Je kunt inspiratie opdoen op platforms zoals Pinterest en Instagram en kijken naar wat de mogelijkheden zijn.
Ook kun je onze Fotocafé ledenwebinars 47, 83 en 85 terugkijken met daarin interessante lezingen van topfotografen zoals Alice van Kempen over hondenfotografie, Emma Emmerelle over paardenfotografie en Nynke van Holten over kattenfotografie. Wil je deze video’s zien? Meld je dan aan voor de gratis trial bij de Fotografie Community.
Wil je de beste foto’s van je huisdier maken? Doe dan voldoende inspiratie op en gebruik al bovenstaande tips voor de perfecte foto!
Wildlife fotografie
Stel je wil je meer verdiepen in wildlife fotografie, hoe pak je dat aan en kun je dit überhaupt in Nederland doen? Jazeker. De Nederlandse natuur wordt vaak onderschat, maar ook hier in Nederland zijn er wilde dieren genoeg voor een mooie safari. Je hebt hier genoeg wilde reeën, koningspaarden, koeien en veel roofvogels. Je hoeft er dus niet voor naar de andere kant van de wereld. Dat is wellicht al een geruststelling, maar hoe pak je wildlife fotografie in Nederland aan?
Nederland heeft veel wilde dieren. En dan bedoel ik geen vliegen of mieren maar grote dieren zoals koningspaarden. Ook de vos is bijvoorbeeld een mooi dier dat in de Nederlandse natuur voorkomt. In onderstaande video zie je hoe Steven een vos fotografeert.
Zorg ervoor dat je het gedrag van dieren kent
Naast de juiste apparatuur is het bij wildlife fotografie enorm belangrijk om enige kennis van het gedrag van dieren te hebben. Het liefst wil je natuurlijk de dieren van dichtbij fotograferen, zonder dat je de dieren stoort of jezelf in gevaar brengt. Het beste is om het gedrag van de dieren op een afstand eerst te observeren en daarna pas voor de perfecte foto te gaan.
In onderstaande video legt Steven uit hoe je betere wildlife foto’s maakt door in te spelen op het gedrag van de dieren.
Blijf bij elkaar wanneer je een kudde dieren fotografeert
Ben je met een groep? Blijf dan bij elkaar. Wanneer je verspreid over het landschap naar een groep dieren loopt, voelen ze zich ingesloten en lopen ze weg. Door dicht bij elkaar te blijven, kun je veel dichter bij de dieren komen en dus betere foto’s maken.
Daarnaast is het belangrijk om de dieren te benaderen, waarbij je niet de wind in de rug hebt. Dieren hebben namelijk een goede neus en als ze mensen ruiken, zijn ze al weg voordat je ze gevonden hebt.
In onderstaande video legt Steven uit hoe je het beste wilde dieren kunt benaderen.
Ga opzoek naar de vaste routes van de dieren
Veel wilde dieren hebben vaste routes in de natuur. Door vaker naar dezelfde plek te gaan, weet je hoe ze de routes lopen en waar je bepaalde dieren tegen kunt komen. Een gids of boswachter kan je daarbij helpen. Ook kun je kiezen voor een georganiseerde excursie speciaal voor fotografen. Vaak is er dan een gids bij die het gebied op zijn duimpje kent en weet waar de dieren zijn.
Roofvogels fotograferen
Dieren die je makkelijk in Nederland kunt fotograferen zijn roofvogels. In het wild is het lastiger maar je kunt ze ook fotograferen tijdens bijvoorbeeld een workshop roofvogelfotografie. Dat is ook nog eens gezellig en leerzaam. Wil je meer weten over hoe je roofvogels fotografeert? Kijk dan eens naar dit blog over vogelfotografie.
Dierentuin fotografie
De dierentuin is vanzelfsprekend een plek waar je veel dieren kunt fotograferen. Het vinden van een dier zal daar geen uitdaging zijn, maar eerder hoe je een dier zo in beeld krijgt dat het lijkt alsof het dier in de natuur leeft.
Twee zaken zijn daarbij belangrijk, de achtergrond en eventuele hindernissen waar je doorheen moet zien te fotograferen.
Let op de achtergrond bij dierentuin fotografie
Bij dierenfotografie in een dierentuin vinden mensen het vaak zonde als je een dier mooi op de foto hebt gezet, maar op de achtergrond mensen ziet die over het hek naar het dier aan het staren zijn. Of je hebt bijvoorbeeld een speeltuin op de achtergrond, kinderwagens of met een beetje pech een andere fotograaf. Dat doet vaak veel afbreuk aan een foto. Probeer daarom de foto zodanig te maken dat alles waaraan je kunt herkennen dat de foto in een dierentuin gemaakt is, zoals andere mensen en hekwerken, niet in beeld komt.
Zo fotografeer je door een hek of glas in de dierentuin
Sommige dieren zijn afgeschermd door een hek of door glas. Vaak maakt dat het lastig om een goede foto van het dier te maken. Soms kun je proberen om je camera boven de omheining te houden maar dat lukt niet altijd. Gelukkig is daar een oplossing voor. Maak gebruik van een groot diafragma zoals bijvoorbeeld f/4. Met een groot diafragma is er minder scherptediepte en zal het hek of glas veel minder snel in beeld zijn.
Een tweede tip is om de lens zo dicht mogelijk of zelfs tegen het hek aan te houden. Daardoor heb je veel minder last van het hek of een weerspiegeling in het glas.
In onderstaande video van Milós Mayer zie je meer over deze technieken voor de beste dierentuin foto’s!
Lijkt het je leuk om je meer bezig te houden met dierenfotografie? Dat komt goed uit. Regelmatig organiseren we fotowandelingen en workshops voor (hobby)fotografen met interesse in dierenfotografie? Iets voor jou? Je kunt je gratis aanmelden bij de Fotografie Community om te kijken of het iets voor je is.