Ben je ooit gefascineerd geraakt door foto’s met een lange sluitertijd? Waarbij auto’s transformeren in sprankelende lichtsporen? Of drukke straten waarin mensen veranderen in een soort dansende schimmen? Als dat zo is, dan ben je op de juiste pagina beland.
Fotograferen met lange sluitertijd opent een wereld van creatieve mogelijkheden. Het is als een toverstaf waarmee je de tijd kunt manipuleren en momenten kunt vastleggen op een manier die onze ogen niet kunnen waarnemen.
In Nederland heb je ze niet, maar gebruik even je fantasie: je staat bij een enorme waterval. Terwijl je je camera instelt met een lange sluitertijd, wordt het razende water getemd tot een zachte, dromerige stroom die als een sluier naar beneden glijdt. De druppels vormen een zachte deken dat de rots afglijdt.
Of wat dacht je van een nachtelijke stad met verkeer dat voorbij raast? Met een lange sluitertijd trekken de autolampen magische lichtsporen die de straten verlichten als een betoverend schilderij. Het is alsof je een glimp opvangt van de energie en dynamiek van het stadsleven, vastgelegd in één enkel beeld.
Maar het is niet alleen water en verkeer dat kan worden omgetoverd door lange sluitertijden. Denk aan drukke pleinen, waar mensen haastig voorbijgaan, en de tijd lijkt te vervagen. Ze worden vervaagde figuren, smelten samen met de omgeving en creëren een unieke weergave van de menselijke bedrijvigheid. Het is een abstracte kunstvorm die ons uitnodigt om te reflecteren op de beweging en de betekenis van het leven zelf.
In dit blog neem ik je mee op een reis door de betoverende wereld van lange sluitertijden. Ik zal je tips geven en technieken delen om deze magische effecten in jouw foto’s vast te leggen. Van het kiezen van de juiste instellingen en natuurlijk de sluitertijd tot het gebruik van statieven en filters. Alles wat je nodig hebt om interessante beelden te maken die je verbeelding prikkelen.
Wat is een lange sluitertijd?
Bij fotograferen met een lange sluitertijd gaat de magie pas echt van start. Het is een techniek waarbij je de sluiter van je camera openhoudt voor enkele seconden of zelfs langer. Elke beweging die je onderwerp (of camera) maakt, zie je terug in de foto.
Maar wat is nu een lange sluitertijd? Is dat 1 seconde of enkele uren? In principe kan het beide. Het is maar net welk onderwerp je voor de lens hebt en hoe donker het is. Want dat is wel een voorwaarde. Fotograferen met lange sluitertijden gaat het beste in het donker. Tenzij je met filters gaat werken. Dan kun je zelfs op een zonnige dag met lange sluitertijden werken. Hoe dat werkt? Daarover later meer.
Foto met lange sluitertijd
Je hebt hierboven al een paar voorbeelden gezien van foto’s waarin de magie van de lange sluitertijd goed tot uiting komt. Maar er zijn zoveel toepassingen te bedenken waarin de magie van de lange sluitertijd prachtig naar voren komt. Daarom een paar inspirerende voorbeelden:
Fotograferen met een lange sluitertijd
Je hebt nu een paar mooie voorbeelden gezien van foto’s die met een lange sluitertijd gemaakt zijn. Waarschijnlijk kun je niet wachten om je eigen foto’s te gaan maken om met de lange sluitertijd te experimenteren.
Wanneer je gaat fotograferen met lange sluitertijden zijn er een paar dingen waar je op moet letten voor goed gelukte foto’s. Zo is het essentieel om een stevig statief te gebruiken om eventuele trillingen te minimaliseren en scherpe foto’s te krijgen.
Heb je geen statief? Gebruik dan iets anders om je camera op te zetten. Bijvoorbeeld je cameratas of iets anders met een stabiele ondergrond.
Wanneer je camera op een statief staat, staat hij goed stevig en kun je met lange sluitertijden fotograferen zonder dat alles bewogen raakt. Toch kun je de camera nog steeds een beetje bewegen. Gelukkig is daar ook een oplossing voor. Met een afstandsbediening kun je de foto maken zodat je de camera niet hoeft aan te raken. Dat maakt een groot verschil. Er zijn draadloze afstandsbedieningen en afstandsbedieningen met een draad. Vaak kun je ook je smartphone als afstandsbediening gebruiken.
Het laatste wat je nog even moet doen om bewogen foto’s te voorkomen is het uitschakelen van je beeldstabilisatie. Wanneer de beeldstabilisatie aan blijft staan, kan het gebeuren dat deze het beeld probeert te stabiliseren terwijl je camera op statief staat. Het resultaat is dat je dan juist een bewogen foto krijgt.
Wanneer je de bovenstaande instellingen goed hebt staan, is het tijd om naar de belichtingsinstellingen te kijken. Want natuurlijk komen die mooie plaatjes niet helemaal vanzelf. Je moet de juiste belichtingsinstellingen zien te vinden. En dat kan per foto anders zijn.
Het beste kun je de camera op de M stand zetten. Zet ook de ISO-instellingen op handmatig zodat je de maximale controle hebt over de belichtingsinstellingen. Begin met het verlagen van je ISO-waarde om ruis te verminderen, en kies een klein diafragma (hoog f-getal) om een grotere scherptediepte te verkrijgen. Vervolgens kun je experimenteren met verschillende sluitertijden, variërend van enkele seconden tot minuten, afhankelijk van het gewenste effect en de hoeveelheid beweging in je scène. Wil je meer weten over de belichtingsinstellingen? Lees dan dit blog over de beste camera-instellingen.
Fotograferen met lange sluitertijden is veel proberen, testen en experimenteren met de instellingen. Vergeet niet te controleren of de foto’s goed scherp zijn op de delen waar de foto scherp hoort te zijn.
Overdag fotograferen met een lange sluitertijd
Wist je dat je niet alleen ’s nachts, maar ook overdag foto’s kunt maken met lange sluitertijden? Zelfs in het felle zonlicht! Zo kun je bijvoorbeeld de beweging van wolken vastleggen terwijl ze over de hemel zweven, waterpartijen tot leven brengen met zijdezachte texturen en de beweging van mensen in een winkelstraat vastleggen.
Hoe je dat doet? Met een grijsfilter. Zo’n filter plaats je voor je lens en werkt als een soort zonnebril. Het filter houdt een deel van het licht tegen. Grijsfilters zijn er in verschillende sterktes, uitgedrukt in stops, zoals ND2, ND4, ND8, enzovoort. Hoe hoger het getal, hoe sterker het filter en hoe minder licht er doorgelaten wordt.
Water fotograferen met lange sluitertijd
Fotograferen met lange sluitertijden is misschien wel het mooiste wanneer je water fotografeert. Dat heeft iets speciaals. De beweging van het water verandert in een soort mistige deken. De foto ziet er totaal anders uit dan wat je in werkelijkheid ziet.
Hoe ruwer het water tekeer gaat, hoe beter je dit effect ziet. Je kunt golven van de zee vastleggen maar ook bijvoorbeeld een waterval of een stroomversnelling.
Onlangs heb ik een video gemaakt voor ons Fotocafé ledenwebinar over het maken van zogeheten seascapes in samenwerking met fotograaf Arnoud van de Weerd. Hij maakt gebruik van lange sluitertijden om de beweging van de zee te laten zien in zijn foto’s. Hieronder zie je de video met uitleg van Arnoud.
Vond je dit een leuke video? Wanneer je lid bent van de fotografie Community, staan er meer dan 100 van dit soort video’s voor je klaar. Neem een proeflidmaatschap en kijk of onze fotoclub iets voor jou is.
Zwart wit natuurfotografie
Ook in zwart-wit zijn foto’s met een lange sluitertijd vaak prachtig. Door de zwart-wit bewerking komt de nadruk extra op de dynamiek van de foto te liggen. Vooral in combinatie met een groot contrast geeft dit een mooi effect.
De lange sluitertijd is een mooie ‘tool’ die je kunt inzetten voor het maken van dynamische en bijzondere foto’s. Het is leuk om er mee te experimenteren en te ontdekken welke mogelijkheden fotograferen met lange sluitertijd voor je te bieden heeft. Na het lezen van dit blog ben jij in staat om de mooiste foto’s te maken met een lange sluitertijd. Veel succes!